Tự Học Computer.Com

Hướng Dẫn Cách Xem Máy Tính Dùng BIOS UEFI Hay Legacy, Ổ Cứng GPT hay MRB

• Lê Vũ
• 04/06/202016/09/2022
• 7
• 88

Trước khi cài Windows các bạn phải chú ý đến một số vấn đề. Đó là main, ổ cứng máy tính bạn hỗ trợ định dạng gì. Hiện nay có 2 loại bạn cần để ý đó là máy tính hỗ trợ BIOS UEFI hay Legacy. Và ổ cứng của bạn đang để ở định dạng GPT hay MBR.

UEFI và LEGACY là hai giao diện phần mềm có nhiệm vụ kiểm tra các thiết bị ra vào máy tính. Giữ cho máy tính luôn hoạt động bình thường. Nó đóng vai trò như một thông dịch viên giữa hệ điều hành và phần mềm máy tính. Khi máy tính khởi động.

Cả hai giao diện này đều được sử dụng khi khởi động máy tính. Để khởi tạo các thành phần phần cứng và khởi tạo hệ điều hành được lưu trữ trên ổ cứng. Sau đó máy tính sẽ được khởi động. Chính vì thế nên vấn đề đặt ra là. Bạn phải biết cách kiểm tra xem máy của bạn đang dùng UEFI hay BIOS Legacy. Và ổ cứng GPT hay MBR.

Hiện tại có khá nhiều cách để kiểm tra xem máy của bạn đang sử dụng UEFI hay chỉ hỗ trợ BIOS Legacy. Và ổ cứng GPT hay MBR. Trong bài viết này, mình sẽ hướng dẫn cho các bạn cách kiểm tra xem máy tính dùng UEFI hay BIOS Legacy, GPT hay MBR để bạn có thể dễ dàng làm nhất.

UEFI là gì?

UEFI là từ viết tắt của Unifiel Extensibale Firmware Interface. Là một phần mềm mở rộng hợp nhất dùng để kết nối phần mềm máy tính với hệ điều hành của nó. Được Intel phát triển nhằm cải thiện các hạn chế của LEGACY BIOS và tất nhiên nó sẽ hoạt động mạnh mẽ hơn nhiều.

Chuẩn UEFI là sự thay thế tiên tiến hơn cho LEGACY và nó mang lại cho nó một loạt các chức năng hiện đại để đưa máy tính lên một tầm cao mới trong vài thập kỷ sau đó.

Giống như LEGACY, UEFI được cài đặt và là chương trình đầu tiên chạy khi máy tính được bật. Nó sẽ kiểm tra những thành phần, thiết bị phần cứng, kích hoạt các thành phần và đưa chúng vào hoạt động cùng hệ điều hành.

Đặc tính mới này của nó đã chỉ ra một số hạn chế của LEGACY BIOS, bao gồm các hạn chế về phạm vi phân vùng đĩa cứng và khoảng thời gian LEGACY mất để thực hiện nhiệm vụ của nó.

Ngoài ra, UEFI có thể lập trình được, các nhà phát triển các đã bỏ sung các ứng dụng và trình điều khiển, cho phép UEFI hoạt động như một hệ điều hành nhẹ.

LEGACY là gì?

LEGACY BIOS thường được gọi là BIOS truyền thống, ra đời vào năm 1975. Là một phần mềm được lưu trữ trên một chip trên bo mạch chủ của máy tính và về cơ bản nó là một tập hợp các hướng dẫn chạy các thiết bị để khởi động hệ điều hành máy tính.

Khi bạn bật máy tính, các hoạt động của LEGACY được bắt đầu, nó giúp kiểm tra lỗi của bộ nhớ RAM và bộ vi xử lý trên máy tính của bạn:

• Nó kiểm tra RAM bằng cách kiểm tra từng ngăn để xem tất cả có hoạt động bình thường hay không.
• Sau khi kiểm tra bộ nhớ RAM và bộ vi xử lý, nó sẽ kiểm tra các thiết bị gắn trên máy tính như máy in, bàn phím, chuột… và sau đó kiểm tra các tuỳ chọn khởi động.
• Tuỳ chọn khởi động được kiểm tra theo thứ tự cấu hình trong LEGACY BIOS: Khởi động CD-ROM, Đĩa cứng, LAN…
• …

Đây không phải là tất cả các chức năng của LEGACY, nó còn kiểm tra CMOS, các thiết lập khác về thời gian, ngày tháng và nạp các trình điều khiển thiết bị vào bộ nhớ máy tính. Tuy nhiên, tốc độ khởi động LEGACY BIOS không cao và không hổ trợ ổ cứng chuẩn GDT.

Cách kiểm tra xem máy tính đang dùng BIOS UEFI hay LEGACY

Trước khi kiểm tra bằng phần mềm dưới bạn có thể đoán xem máy tính của bạn dùng BIOS UEFI hay Legacy dựa vào ổ cứng bạn đang dùng. Nếu máy bạn đang dùng định dạng ổ cứng GPT thì chắc chắn máy tính của bạn đang dùng BIOS UEFI còn nếu máy bạn đang dùng ổ cứng MBR thì bạn kiểm tra bằng phần mềm dưới đây.

Để xem main của bạn hỗ trợ BIOS UEFI hay Legacy chúng ta sử dụng phần mềm HWiNFO kiểm tra. Bạn có thể downloaf phần mềm HWiNFO (Tại đây).

Sau khi tải về bạn tiến hành giải nén và chạy file HWiNFO32.exe hoặc HWiNFO64.exe. Tùy vào hệ điều hành Windows của các bạn. Bấm Run để chạy phần mềm, sau khi mở lên bạn sẽ thấy như hình bên dưới. Các bạn tiến hành tắt hết các cửa sổ mình khoanh đỏ đi nhé.

Tại cửa sổ chính còn lại, bạn click vào tên máy tính của bạn. Nhìn sang ô bên phải sẽ thấy dòng UEFI Boot hiển thị là Present. Có nghĩa là máy của bạn đã bật chế độ Boot UEFI. Và máy của bạn chắc chắn có hỗ trợ UEFI và bạn không cần làm thêm bước dưới. Nếu nó hiện là Not Present tức là máy bạn đang không bật Boot UEFI. Nhưng nó hiện Not Present không có nghĩa là máy bạn không hỗ trợ UEFI. Bạn cần làm thêm bước dưới để xem có Mainboard có hỗ trợ UEFI hay không.

Để có thể chắc chắn máy bạn có hỗ trợ UEFI hay không thì bạn click vào Motherboard. Và xem dòng UEFI BIOS hiển thị là Capable có nghĩa là máy tính bạn có hỗ trợ UEFI. Còn nếu nó hiện là Not Capable có nghĩa máy  không hỗ trợ UEFI mà chỉ hỗ trỡ BIOS Legacy.

Như vậy các bạn đã biết máy tính của mình hỗ trợ BIOS UEFI hay BIOS Legacy rồi nhé.

Cách kiểm tra xem  ổ cứng ở định dạng GPT hay MBR.

Để kiểm tra định dạng ổ cứng một cách chi tiết các bạn làm theo 2 cách sau nhé.

Cách 1: Kiểm tra bằng lệnh Command like

Để kiểm tra ổ cứng dạng MBR hay GPT bằng lệnh các bạn nhập lệnh đơn giản sau.

Ấn phím tắt Windows +R để mở hộp thoại Run lên và nhập lệnh diskpart rồi ấn Enter

Cửa sổ Command Diskpart hiện lên bạn nhập tiếp lệnh list disk và ấn Enter. Danh sách các ổ cứng và các ổ lưu trữ được kết nối sẽ hiện ra. Bạn nhìn vào cột GPT  nếu ổ nào có dấu * nghĩa là nó ở định dạng GPT. Còn không có dấu * thì nó ở định dạng MBR.

Cách 2: Kiểm tra trực tiếp trong My Computer

Để kiểm tra bằng cách này các bạn mở My Computer. Sau đó nhấn chuột phải vào 1 phân vùng ổ cứng nào đó và chọn Properties.

Bảng Properties hiện ra bạn chọn Hardware rồi chọn ổ cứng cần kiểm tra sau đó ấn vào Properties

Bảng Propeties mới hiện ra.  Bạn chọn vào tab Volumes sau đó click vào Populate để cập nhật các thông số của ổ cứng.

Sau khi các thông số hiện lên các bạn sẽ thấy dòng Partiton style. Nếu có chữ GPT thì ổ cứng bạn dùng đang có định dạng GPT. Còn nếu là chữ MBR nghĩa là nó đang ở định dạng MBR.

Kết luận

Như vậy trên đây mình đã hướng dẫn các bạn kiểm tra xem máy tính của bạn đang sử dụng chuẩn BIOS UEFI hay BIOS Legacy. Và kiểm tra xem ổ cứng ở định dạng GPT hay MBR. Hi vọng chút kiến thức nhỏ này sẽ giúp ích cho các bạn trong quá trình sử dụng máy tính của mình. Từ đó có thể thiết lập cài Window theo chuẩn UEFI hoặc Legacy. Tuhoccomputer.com chúc các bạn thành công.